Prof. Dr. Lorenc Gordani, ekspert i njohur në fushën e së drejtës dhe politikave të energjisë, shpjegon se Shqipëria po hyn në një fazë të re të tranzicionit të gjelbër, ku energjia e pastër dhe politikat e qëndrueshme përfaqësojnë motorë të zhvillimit ekonomik. Ai thekson se vendi ka një nga përqindjet më të larta të energjisë së rinovueshme në Europë, me mbi 95% të prodhimit të energjisë elektrike nga hidrocentrale, ndërsa po rritet edhe pesha e diellit dhe erës. Sidoqoftë, sfida kryesore mbetet diversifikimi i burimeve dhe mbrojtja ndaj ndryshimeve klimatike, duke kaluar nga varësia e hidroenergjetikës drejt një miks-i më të balancuar që përfshin fotovoltaikët, erën, magazinimin e energjisë dhe gazin si “fuel i tranzicionit”. Sektori privat shqiptar tregon një interes të rritur për investime në projekte të gjelbërta, sidomos në energji të rinovueshme. Kapacitetet e rrjetit dhe procedurat e lejeve mbeten pengesa kryesore, ndërsa kompanitë shpesh varen nga mbështetja e institucioneve financiare ndërkombëtare. Raportet e BERZH, OECD dhe Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal nënvizojnë potencialin e madh të rajonit për energji të rinovueshme dhe infrastrukturë të gjelbër, por theksojnë pasigurinë rregullatore, ndryshimet e shpeshta ligjore dhe kapacitetet e kufizuara të rrjetit si pengesa kryesore për investitorët. Gordani identifikon sektorët më premtues: fotovoltaikët në shkallë të madhe, parqet me erë, magazinimi i energjisë, projektet hibride, efikasiteti energjetik dhe rinovimi i ndërtesave, turizmi i qëndrueshëm, agro-përpunimi me teknologji efikase, ekonomia rrethore dhe transporti i pastër. Ai thekson se Shqipëria ka avantazhe natyrore dhe gjeostrategjike që e bëjnë tërheqëse për investitorët ndërkombëtarë, veçanërisht krahas fqinjëve. Për të rritur klimën e investimeve, qeveria duhet të sigurojë stabilitet rregullator, procedura të thjeshtuara dhe investime në rrjetin e transmetimit, ndërsa bizneset duhet të përmirësojnë transparencën, qeverisjen e mirë dhe standardet ESG. Incentivat fiskale dhe partneritetet publik-privat mund të jenë shumë efektive nëse ndërtohen mbi baza solide ligjore dhe institucionale, duke lidhur përfitimet me performancën dhe ndarjen e drejtë të rrezikut, duke u kthyer në motor të fuqishëm për tërheqjen e kapitalit privat në projekte të qëndrueshme.