Generated by
Nga energjia e pastër te ekonomia qarkulluese, sfida dhe mundësitë për një tranzicion të gjelbër
Shqipëria ndodhet në një moment kyç për zhvillimin e qëndrueshëm dhe tranzicionin drejt energjisë së pastër. Ndërsa Bashkimi Europian po synon neutralitetin klimatik, vendi synon të kombinojë vizion, investime dhe kulturë përgjegjshmërie mjedisore për të përballuar sfidat dhe për të shfrytëzuar mundësitë e një tranzicioni të gjelbër, duke e bërë këtë një hap të rëndësishëm në rrugën drejt integrimit në BE. Në nivel evropian, prodhuesit e makinave përballen me presion të madh për të reduktuar shkarkimet e CO2 dhe për të kaluar gradualisht drejt automjeteve elektrike deri në vitin 2035. Industria përpiqet të balancojë konkurrencën globale me nevojën për të respektuar objektivat klimatike, ndërsa BE-ja kërkon reduktime të shkarkimeve prej 55% deri në 2030 dhe 100% deri në 2050. Transporti përbën 25% të totalit të shkarkimeve të gazeve serë në BE, duke vendosur presion të madh mbi prodhuesit, të cilët kërkojnë lehtësira për automjetet hibride dhe motorët me djegie të brendshme me efikasitet të lartë. Shqipëria ka shënuar prezencë të rëndësishme në Samitin e Liderëve të COP30, duke theksuar nevojën për drejtësi klimatike dhe sociale. Ambasadori Genti Bendo vuri në dukje se mbi 95% e energjisë elektrike në vend prodhohet nga burime të rinovueshme, duke e pozicionuar Shqipërinë si lider rajonal në energji të pastër. Vendimi i Shqipërisë për të investuar në mbrojtjen e zonave bregdetare, menaxhimin e ujit, biodiversitetin dhe bujqësinë inteligjente, tregon përkushtimin e vendit për një tranzicion të drejtë dhe të qëndrueshëm. Dhjetë vite pas Marrëveshjes së Parisit, Shqipëria ka vendosur plane ambicioze për të ulur shkarkimet e gazeve serë, duke synuar neutralitetin klimatik dhe duke parashikuar që 59,4% e energjisë deri në 2030 të vijë nga burime të rinovueshme. Zbatimi kërkon investime rreth 6,9 miliardë euro, ndërsa ndryshimet klimatike globale rrezikojnë të rrisin temperaturat deri në 2,8°C deri në fund të shekullit nëse nuk përshpejtohet veprimi global. Shqipëria ka miratuar dokumente strategjike dhe Kontributet Kombëtare të Përcaktuara (NDC) që synojnë uljen e shkarkimeve dhe përshtatjen ndaj ndryshimeve klimatike. Planifikimi kombëtar përfshin të gjithë sektorët kyç dhe synon të kufizojë rritjen e shkarkimeve në 17,4% krahasuar me vitin 1990 deri në vitin 2035, duke synuar neutralitetin klimatik deri në vitin 2050 dhe përputhshmërinë me standardet e BE-së. Shqipëria përfaqëson një shembull rajonal për përgatitjen dhe zbatimin e masave për një tranzicion të gjelbër dhe të qëndrueshëm.