Kur Steven Spielberg e përkufizonte filmin si një “ëndërr e treguar përmes lentes”, askush nuk e imagjinonte se një ditë këto ëndrra do të krijoheshin nga algoritme. Sot, inteligjenca artificiale (AI) është bërë pjesë e pandashme e industrisë së filmit, duke ndikuar nga skenarët dhe efektet speciale deri te përzgjedhja e personazheve dhe analizimi i preferencave të publikut. Studiot më të mëdha si Warner Bros dhe Netflix po eksperimentojnë me AI për të ndërtuar struktura skenaresh dhe karaktere bazuar në trendet aktuale. Filmi “The Creator” është shembull i qartë i përdorimit të AI për krijimin e robotëve dhe peizazheve futuristike, ndërsa Akademia e Filmit po shqyrton përfshirjen e filmave të krijuar pjesërisht nga AI në garat për Oscar. Por kjo teknologji sjell edhe shqetësime. Grevat e fundit në Hollywood tregojnë frikën e krijuesve për zëvendësimin nga AI. Kompanitë po ndërtojnë arkiva digjitale me zëra dhe pamje të aktorëve, për përdorim të ardhshëm, madje edhe pas vdekjes së tyre – një zhvillim që ngre dilema të forta etike e ligjore. AI po përhapet globalisht, me investime nga Kina në Europë. Raportet parashikojnë miliarda dollarë përfitime në dekadën e ardhshme, ndërsa platforma si Runway dhe Sora mundësojnë krijimin e filmave me komanda tekstuale. Në këtë peizazh të ri, edhe Shqipëria po hyn në lojë. Përfaqësues nga studiot ndërkombëtare kanë shfaqur interes për bashkëpunim në Tiranë, duke parë potencialin e vendit për t’u kthyer në një qendër rajonale filmike. Megjithatë, pyetja thelbësore mbetet: a mund të zëvendësojë AI shpirtin krijues të njeriut? Teknologjia mund të jetë një aleate e fuqishme, por vetëm nëse përdoret me etikë dhe në shërbim të tregimit njerëzor.